Situatie waarin de overheid aandeelhouder van een onderneming is. Doorgaans commercieel geleide ondernemingen met een directie en raad van commissarissen die een publieke taak uitvoeren en waar de zeggenschap bij de overheid ligt. Maar bijvoorbeeld ook een publiek-private samenwerking. Ook ontstaan staatsdeelnemingen soms als gevolg van steunoperaties of reddingsoperaties. Of het kan een genationaliseerde onderneming te zijn.
Sommige staatsdeelnemingen in Nederland zijn ontstaan door oprichting van een vennootschap (in Nederland bijvoorbeeld de Bank Nederlandse Gemeenten). Anderen zijn ontstaan door verzelfstandiging van een ambtelijke organisatie tot een vennootschap (bijvoorbeeld TPG en KPN). Een aantal bedrijven bestond al voordat de Nederlandse staat deelnam (bijvoorbeeld de Nederlandse Waterschapsbank). Ook door het opsplitsen van bedrijven zijn nieuwe deelnemingen ontstaan (zo is Prorail een afsplitsing van de Nederlandse Spoorwegen).
Voorbeeld
- 'Het kabinet richt een nieuwe staatsdeelneming op die de bouw van twee nieuwe kerncentrales gaat financieren. De Nucleaire Energie Organisatie is een initiatief van demissionair minister Hermans van Klimaat en Groene Groei. ‘Het is uiteindelijk goedkoper als de overheid de benodigde miljarden zelf inlegt dan als bedrijven meefinancieren’, schrijft Hermans vrijdag in een brief aan de Tweede Kamer. Eerder werd al duidelijk dat er weinig animo in de markt was om in kerncentrales te investeren vanwege de politieke onzekerheid rond het onderwerp kernenergie. Dat risico zorgt voor een opslag bij leningen of de eis tot een hoger rendement op een belegging. Onlangs deed de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur een oproep aan de politiek om het instrument van de overheidsdeelneming vaker in te zetten in deze tijd van grote transities.'
Bron: FD, 17-10-2025.
- 'De overheid gaat een deel van haar aandelen in ABN Amro verkopen. Die verkoop gaat honderden miljoenen opleveren, al zal de staat daarna niet langer een meerderheid van aandelen bezitten in de bank. Het voornemen het belang af te bouwen werd vanochtend aangekondigd door het NLFI, de instantie die namens de overheid de aandelen ABN Amro beheert. De bedoeling is de komende tijd geleidelijk aandelen te verkopen. De opbrengst van de verkoop vloeit in de staatskas.'
Bron: AD - 10-02-2023.
Engels: state ownership, state holding.
Zie ook: nationaliseren, overheidsbedrijf, deelneming, staatsbalans, staatsfonds, state-owned entity, gouden aandeel, nutsbedrijf, steunoperatie, vitaal nationaal belang, Interventiewet, BosBank, NL Financial Investments, Staat der Nederlanden, Agence des Participations de l'État. Vergelijk: verzelfstandiging, privatiseren.
|