De term exorbitant privilege ('privilège exorbitant' in het Frans) verwijst naar de voordelen die de Verenigde Staten hebben doordat hun eigen valuta (de Amerikaanse dollar) de internationale reservemunt is en de dollar ook wordt gezien als veilige haven.
De VS kan hierdoor onder meer goedkoop lenen in de rest van de wereld. En veel van hun importen worden gekocht in hun eigen valuta, omdat bijvoorbeeld veel grondstoffen in dollars worden afgerekend.
Exorbitant privilege als concept kan niet verwijzen naar munteenheden die een regionale rol als reservevaluta hebben, maar alleen naar wereldwijde reservevaluta.
De term werd in de jaren zestig bedacht door Valéry Giscard d'Estaing, toen de Franse minister van Financiën, later president van Frankrijk.
Voorbeeld
- Het dollar systeem biedt Amerika voordelen op vele dimensies. Die dimensies versterken elkaar en worden gezamenlijk aangeduid als een ‘exorbitant privilege’. Zo zijn bijna 60 procent van de wereldwijde valutareserves in dollar. Beleggers geven de voorkeur aan Amerikaanse staatsobligaties en overheden in opkomende markten geven hun staatsschuld het liefst uit in dollars. De VS kan hierdoor goedkoop lenen van de rest van de wereld en kan met dit geleende geld lucratieve investeringen doen in bijvoorbeeld Europa. Deze ‘bankiers functie’ van Amerika levert volgens onderzoek van Gourinchas en Rey jaarlijks zo’n 1.5 procent van het Amerikaanse bbp aan voordeel op. En dat al sinds de jaren 50.'
Bron: NRC, opiniestuk Nick Kounis en Sandra Phlippen - 19-11-2025.
- 'Sinds de eurocrisis, in 2010, heeft Griekenland – noodgedwongen - de tering naar de nering moeten zetten. Dat deed economisch veel pijn, maar het is gelukt. Dat is een groot verschil met de huidige Franse situatie. Maar er zijn meer verschillen. Ten eerste was het Griekse renteverschil ten tijde van de eurocrisis ruim 40 procentpunten. Dat is wel heel wat anders dan de huidige Franse risicopremie van 0,80%. Er zit een factor 50 tussen. Een ander groot verschil is dat men in Frankrijk de noodzaak tot ingrijpen niet echt inziet. In Frankfurt maakt men zich zorgen, in Frankrijk niet. ..... Die 0,80% risico-opslag op de rente is overigens eigenlijk veel te weinig. Amerikaanse zakenbanken vinden dat Frankrijk nog een soort ‘exorbitant privilege’-premie heeft: gezien hun hoge schuldengraad en de continue budgettekorten zou het renteverschil eerder richting dat van Italië moeten gaan.'
Bron: BNR, column Corné van Zeijl - 06-12-2024.
- 'We zijn er zo aan gewend geraakt dat we het bijna niet meer waarnemen. De Amerikaanse dollar is de maat aller dingen in de wereld. Het ijkpunt. De voornaamste bron van financiering, de noemer waarin internationale statistieken worden uitgedrukt. De munt waarin vrijwel alle grondstoffen worden afgerekend. Het ultieme machtsmiddel. De valuta die iedereen wil hebben, móét hebben. De schout die toeziet op de naleving van Amerikaanse sancties tegen andere landen. En, niet in de laatste plaats, een onuitputtelijke fontein van goedkoop geld voor het land met de hand op de geldpers, de Verenigde Staten zelf. De dollar is, zoals de Franse minister van Financiën (en latere president) Giscard d’Estaing het in de jaren zestig uitdrukte, een „exorbitant privilege”. En wie wil dat nu niet?'
Bron: NRC, column Maarten Schinkel - 01-02-2019.
Engels: exorbitant privilege.
Zie ook: dollar, wereldmunt, reservemunt, sleutelvaluta, koning dollar, Almighty dollar, collateral advantage, dollarisatie, Le Spread.
|
