Metafoor voor cijfers die onvolledig, onduidelijk of nauwelijks te controleren zijn.
Bijvoorbeeld omdat ze tegenstrijdigheden bevatten of omdat het onduidelijk is waarop de cijfers gebaseerd zijn.
Soms wordt cijfermist bewust gecreëerd in verband met bepaalde belangen, zoals belangen van een lobby-groepering of politieke partij. Of bij het presenteren van een ondernemingsplan met te positieve (niet realistische) winstprognoses.
Voorbeeld
- 'Podcast De Dag: de cijfermist in Wiersma's stikstofdossier - Het stikstofdossier was al ingewikkeld, maar lijkt dit jaar nog ondoorgrondelijker geworden. De demissionair landbouwminister schetst een heel ander beeld dan wetenschappers, rechters en andere experts.'
Bron: nporadio1.nl - 03-09-2025.
- '‘Als je goed naar de economische cijfers en de formules erachter kijkt, zie je dat bijvoorbeeld iets als werkeloosheid niet een objectieve meting is. Er worden keuzes gemaakt over wat wel en niet in economische metingen meegaat. Neem je bijvoorbeeld exploderende vastgoedprijzen mee in inflatiecijfers? Duikt onbetaalde arbeid op in het bruto binnenlands product? Is het gepast om bezittingen van de overheid te verrekenen met haar bruto schulden om een beter beeld van de fiscale situatie te krijgen?’ De lijst met keuzes die gemaakt moeten worden is volgens Mügge lang, maar dat zie je aan die uiteindelijke cijfers niet terug. ‘Die lijken voor zichzelf te spreken – terwijl het gebruik van de ene formule in plaats van de andere behoorlijk invloed op beleid kan hebben. Welke regio heeft investeringen nodig en welke niet? Hoe betekenisvol zijn koopkrachtplaatjes die gebaseerd zijn op inflatiecijfers die niet zichtbaar maken dat jonge gezinnen veel minder te besteden hebben doordat ze zo veel meer aan huisvesting kwijt zijn? Kortom, er zit een politieke kant aan economische statistiek, zowel in de consequenties die ze hebben en in wie er eigenlijk voor specifieke formules kiest en waarom.’'
Bron: UvA, interview met politiek econoom Daniel Mügge - 19-10-2021.
- 'Feitenvrije politiek en cijfermist - 700 miljoen pond zou het gezondheidszorgtoerisme uit de EU de Britten kosten, riepen de Brexiteers de laatste weken. Grove leugens, schreven de ‘remainers’. Bovendien zou de zorg waarschijnlijk vastlopen bij een Brexit door een enorm tekort aan artsen en verpleegkundigen. ‘De National Health Service (NHS) zou dan’, volgens de voormalige premier John Major, ‘zo veilig zijn als een hamster in de bek van een hongerige python.’ Ook de baas van de NHS was tegen een Brexit. Maar voorstanders bleven beweren dat een vertrek elke week maar liefst 350 miljoen pond zou opleveren. Allemaal demagogie en ‘fact-free politics’? Wie gewonnen heeft weet ik op het moment van het schrijven van dit redactioneel niet, en wie gelijk heeft ook niet.'
Bron: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde - 23-06-2016.
Zie ook: cijfers, statistiek, koopkrachtplaatje, ondernemingsplan, balans oppoetsen, window dressing, earnings management, black box, modelrisico, garbage in, garbage out, bias, attribute bias, omitted variable bias, outcome bias, mark-to-model, lobby, gebakken lucht, caveat emptor, fake news.
|
